Thema’s waar we mee bezig zijn (geweest)

De gemeente Amsterdam vindt het belangrijk dat ‘de meest kwetsbare jongeren’ goed geholpen worden. Maar wat is kwetsbaarheid, wanneer ben je kwetsbaar en wie bepaalt dat? Samen met jongeren en ouders hebben we het begrip kwetsbaarheid verkent en onze visie daarop verwerkt in dit advies.

De inzet op preventie is belangrijk om problemen niet te verergeren en zo veel mogelijk te voorkomen. In dit advies delen wij onze visie op preventie. Er is al langere tijd een trend te zien van het stijgende aantal jongeren die jeugdhulp nodig hebben en de wachtlijsten die daardoor ontstaan. Om te voorkomen dat jongeren buiten de boot vallen is goede inzet op preventie belangrijk en onvermijdelijk.

“Ik ben geen label. Ik heb het, maar ik ben het niet.” Dit waren de stellige woorden van Nicole (26) waar ze haar verhaal mee startte. Ook Rebecca (20 jaar) deelde hoe het is om als jonge vrouw autisme te hebben, maar daarnaast óók last te hebben van andere problemen. Zij werden niet begrepen en liepen tegen allerlei uitdagingen aan die het leven lastiger maakte.

De Verordening Zorg voor de jeugd Amsterdam is een belangrijk document. Er staat namelijk in welke hulp en voorzieningen de gemeente biedt aan kinderen, jongeren en ouders. En ook hoe de toegang daartoe geregeld is. Wanneer er iets verandert in de regels wordt de Verordening aangepast en mogen wij meepraten. Dat hebben wij in 2014, 2017 en 2020 gedaan met deze drie adviezen als uitkomst.

We horen steeds meer geluiden van deze groep jongeren en ouders over dat de hulpbehoefte niet goed wordt ingeschat en er aanbod en expertise mist. Ook in de samenwerking tussen onderwijs en zorg lijken zaken niet goed op elkaar aan te sluiten. Dit was aanleiding om hier verder onderzoek naar te doen.

De jeugdhulp wordt steeds duurder. De gemeente heeft al een aantal maatregelen voorgesteld om de kosten te drukken, maar wij vonden het ook interessant om te horen wat voor ideeën jongeren en ouders zelf hebben. Wij hebben gekeken naar mogelijke oorzaken en oplossingen voor dure zorg.

Vanaf 2021 kunnen Amsterdammers met een ondersteuningsvraag terecht bij buurtteams. In dit advies geven wij aandachtspunten mee vanuit het perspectief van jongvolwassenen en gezinnen dat een belangrijke bijdrage kan leveren bij het verder aanscherpen van de plannen.

In de Jeugdwet staan 5 ’transformatiedoelen’ over goede jeugdhulp. Maar wat vinden jongeren en ouders belangrijke uitgangspunten? De uitkomst zijn 5 punten die in dit advies zijn verwerkt. Vooral praten met en niet praten over is belangrijk.

Vanuit de Jeugdwet zijn gemeenten verplicht om cliëntervaringen op te halen. Daarvoor heeft de gemeente Amsterdam een vragenlijst ontwikkeld en onze Adviesgroep gevraagd om mee te denken. Dat deden wij op taal, uitvoering en vormgeving, maar ook over de methodiek. Op- en aanmerkingen zijn verwerkt in dit advies.

Wij maken ons zorgen over de groeiende wachttijden in de jeugdhulp. Want dat betekent dat je tijdelijk geen hulp krijgt, maar ook dat problemen kunnen verergeren. Met het vooruitzicht dat de wachttijd in de komende tijd alleen maar zal groeien, hebben we met jongeren en ouders onderzocht wat mogelijke oplossingen kunnen zijn.

Het Ouder- en Kindteam (OKT) helpt bij opgroeien en opvoeden, maar verwijst ook naar specialistische jeugdhulp als meer ondersteuning nodig is. We hebben veel signalen gekregen van ouders en jongeren over hun ervaring met het OKT. In dit advies geven we aanbevelingen voor kwaliteitsverbetering mee.

Personen die niet zelfstandig kunnen reizen kunnen gebruik maken van doelgroepenvervoer. Daar valt o.a. vervoer naar school, dagbesteding en hulpverlening onder. Ons is gevraagd om ervaringen met doelgroepenvervoer op te halen en aandachtspunten mee te geven. In ons advies gaan wij in op het gemeentelijk beleid, maar ook op de kwaliteit van het vervoer.